Nga Lola Méndez

Pastrimi pranveror, një pastrim i thellë i shtëpisë, është një traditë e rrënjosur në shoqëritë në mbarë botën, me rrënjë që dalin në kohët e lashta. Ajo gjithashtu ka një rëndësi simbolike. E parë si një fillim i ri, tradita simbolizon kalimin nga stina e fjetur e dimrit në rritjen e gjallë të pranverës. Duke pastruar shtëpinë nga mbeturinat e grumbulluara dhe duke organizuar përmbajtjen e saj, individët krijojnë një mjedis jetese më të pastër dhe një ndjenjë të qartësisë dhe freskisë mendore. “Me çdo pastrim të fshesës dhe lustrimit të sipërfaqes, ne nderojmë një traditë që kapërcen kohën, duke na bashkuar me brezat e kaluar në një ndjekje të përbashkët për rinovim dhe përtëritje,” thotë Danielle Patten, drejtoreshë e programeve krijuese dhe koleksioneve në Muzeun e Shtëpia në Londër.

Përfitimet e pastrimit pranveror

Sjellja e njeriut ndikohet shumë nga ciklet e natyrës. Në muajt më të ftohtë, ne kemi më pak energji për të kursyer për punë të tilla si pastrimi i thellë. Ne nuk jemi dembelë; drita e kufizuar e ditës shkakton hormonin melatoninës, i cili na bën të përgjumur. “Melatonina na bën të ndihemi më pak të prirur për të rifreskuar hapësirën tonë. Kur stinët fillojnë të ndryshojnë, ndjenjat e plogështisë zvogëlohen dhe ne rifitojmë energji dhe ndihemi të frymëzuar për të pastruar thellë mjediset tona të jetesës”, thotë autorja dhe psikoterapistja Eloise Skinner. “Kur freskojmë mjediset tona, mund të ndiejmë një ndjenjë të fillimit të ri, ose një ndjenjë të rinovuar të shtytjes dhe ambicjes.”

“Kur pastrojmë, shpesh duhet të jemi të pranishëm në detyrën në fjalë dhe kjo mund të na sjellë në momentin e tanishëm duke na bërë të ndihemi më të vetëdijshëm, të angazhuar dhe më vëzhgues. Natyra e përsëritur mund të jetë gjithashtu qetësuese”, thotë Skinner.

Origjina fetare dhe kulturore

Një nga referencat më të hershme të njohura për pastrimin pranveror gjendet në traditën hebraike të Pashkës, e cila festohet çdo vit në mars ose prill. Njerëzit heqin të gjitha gjurmët e çametit ose bukës me maja, e cila është e ndaluar deri në festë. Heqja e tij simbolizon nxitimin me të cilin izraelitët ikën nga Egjipti. Në mënyrë të ngjashme, katolikët pastrojnë altarët në kisha të Enjten e Madhe përpara të Premtes së Madhe, e cila mbahet çdo vit në pranverë në mars ose prill. Nevruzi, i festuar rreth ekuinoksit pranveror në mars, përfshin traditën e quajtur khāne-takānī ose “lëkundje të shtëpisë”. Njerëzit lajnë rroba, batanije dhe tekstile në përgatitje për këtë festë afërsisht 3000-vjeçare, e cila mund të gjurmohet në Zoroastrianism, një nga fetë e para monoteiste në botë.

Para Vitit të Ri Hënor, është e zakonshme të pastroni shtëpinë nga fati i keq dhe fatkeqësia në Kinë. I njohur si “fshirja e pluhurit”, pastrimi hap rrugën për fat dhe prosperitet të vitit të ri, thotë Patten. Pastrimi duhet të bëhet para festës, zakonisht në janar ose shkurt, pasi fshirja pas festimeve shihet si largim i fatit. Në Tajlandë, gjatë Songkran në prill, është zakon që shtëpitë, shkollat ​​dhe hapësirat publike të pastrohen thellë për t’i pastruar përpara Vitit të Ri Thai. Njerëzit i hedhin ujë njëri-tjetrit në rrugë për të larë fatin e keq të vitit të kaluar dhe mbi statujat e Budës për të siguruar fat për vitin që vjen.

Ndërsa koncepti i pastrimit pranveror i paraprin teknologjisë moderne, përparimet si energjia elektrike dhe pajisjet shtëpiake kanë ndikuar në praktikën e tij. Për shembull, përpara dritave elektrike, njerëzit mbështeteshin në zjarrin nga djegia e qymyrit, naftës dhe drurit për të ndezur dhe ngrohur shtëpitë, gjë që do të linte pas një sasi të konsiderueshme hiri. Dritaret mbaheshin të mbyllura mirë për të parandaluar hyrjen e një rryme vdekjeprurëse. Në pranverë, ishte pragmatike të hapeshin dritaret për të ajrosur shtëpitë e mbytura, për të hequr papastërtitë dhe për të riparuar çdo dëmtim që kishte ndodhur gjatë muajve të dimrit. Shpikjet si fshesat me korrent, makinat larëse dhe agjentët e pastrimit e kanë bërë procesin më efikas dhe më të përshtatshëm, duke lejuar pastrim më të thellë dhe më të plotë të hapësirave të banimit./National Geographic