Në sallën e teatrit të qytetit të Durrësit, në një atmosferë intime dhe artistike, u promovua botimi në frëngjisht i librit të pedagogut dhe studiuesit të letërsisë, Met Dervishi. Ky aktivitet tërhoqi vëmendjen e dashamirësve të letrave dhe u bë një përzierje e mrekullueshme midis fjalës së shkruar dhe tingujve të muzikës, duke sjellë poezinë e Dervishit në një formë të veçantë.

Ngjarja u zhvillua në një atmosferë plot jetë, ku pjesëmarrësit lexonin vargjet e poetit në shqip, ndërsa në sfond jehonte një muzikë e qetë që i shtonte ndjenjën e reflektimit dhe thellësisë. Interpretimet e poezive u kryen nga disa adhurues të librit, të cilët sollën një përvojë të prekshme për publikun, duke i dhënë një zë të ri vargjeve dhe duke i bërë ato të ndihen edhe më të gjalla. Leximet u përcollën me ndjenjë dhe pasion, duke krijuar një lidhje të ngushtë midis fjalës artistike dhe shpirtit të pjesëmarrësve.

Pasi leximet përfunduan, nisi një bisedë e hapur mes autorit Met Dervishi dhe publikut. Mesazhi qendror i kësaj bisede ishte një reflektim filozofik mbi krizën shpirtërore dhe kulturore të shoqërisë moderne. Dervishi theksoi se si në Perëndim dhe më gjerë, njerëzit kanë humbur lidhjen me “të shenjtën” dhe shpirtëroren, duke hyrë në një epokë krize ku materializmi dhe konsumizmi janë bërë dominuese. Sipas tij, kjo shkëputje nga dimensionet shpirtërore të jetës ka sjellë një ndjenjë zbrazëtie dhe mungese kuptimi.

“Vargjet e Kontroversës” është një vepër që qëndron në kryqëzimin midis poezisë dhe reflektimit filozofik, duke i ofruar lexuesve një zhytje në labirintet e mendimit njerëzor dhe emocioneve të thella. Kjo përmbledhje është një ftesë për të eksploruar dimensionet komplekse të ekzistencës sonë përmes vargjeve që të kapin dhe të sfidojnë.

Autori, Met Dervishi, me një mjeshtëri të pakontestueshme të gjuhës poetike, arrin të krijojë një univers ku çdo fjalë, çdo varg, rezonon si një jehonë e ndjenjave më intime dhe pyetjeve universale. Met Dervishi sjell një perspektivë unike, të përshkruar nga pasuria kulturore dhe historike e vendit të tij. Përvojat e tij të jetës, të shënuara nga trazirat politike dhe sociale të kohës së tij, i japin poezive të tij një thellësi dhe një autenticitet të rrallë.

Met Dervishi adopton stilin e vargut të lirë, duke refuzuar kufizimet tradicionale të metrikës dhe rimës për të lejuar një liri më të madhe shprehjeje. Kjo zgjedhje stilistike reflekton vizionin e tij për botën bashkëkohore, ku liria individuale dhe autenticiteti janë në qendër përballë normave të ngurta dhe shpesh shtypëse të shoqërisë. Vargu i lirë i lejon të kapë esencën e mendimeve dhe emocioneve të tij në një mënyrë të drejtpërdrejtë dhe të fuqishme, duke krijuar poezi që vibrojnë me një energji të papërpunuar dhe një sinqeritet prekës.

Temat e trajtuara në këtë përmbledhje janë të ndryshme dhe thellësisht njerëzore: dashuria, dhimbja, kërkimi i vetvetes, bukuria e përkohshme e botës dhe përballja me kalimin e pashmangshëm të kohës. Pena e Dervishit kalon këto subjekte me një ndjeshmëri të mprehtë, duke ofruar reflektime njëkohësisht personale dhe universale. Poezia e tij është gjithashtu e shënuar nga një vështrim kritik mbi botën e sotme. Ai trajton pyetje të tilla si globalizimi, shkatërrimi i vlerave njerëzore dhe efektet çnjerëzore të kapitalizmit.

Dervishi kritikon globalizimin jo vetëm si një fenomen ekonomik, por si një proces që gërryen identitetet kulturore dhe vlerat njerëzore. Ai sheh në globalizim një forcë homogjenizuese që shtyp diversitetet dhe imponon një model unik të mendimit dhe sjelljes. Përmes poezive të tij, ai shpreh një nostalgji për vlerat dhe traditat e humbura, ndërsa denoncon alienimin dhe sipërfaqësinë që karakterizojnë epokën tonë.

Kritika e kapitalizmit tek Dervishi është mprehtë. Ai denoncon një sistem që redukton njeriun në një njësi të thjeshtë prodhimi dhe konsumimi, duke fshirë kështu dinjitetin dhe njerëzillëkun e tij. Poezitë e tij zbulojnë një shqetësim të thellë përballë çnjerëzimit të shkaktuar nga logjika kapitaliste, ku marrëdhëniet njerëzore shpesh sakrifikohen në altarin e fitimit dhe efikasitetit.

Sa i përket masave politike, Met Dervishi merr një qëndrim sfidues ndaj sistemeve politike që, sipas tij, tradhtojnë aspiratat më fisnike të njerëzimit. Ai shpreh një zhgënjim ndaj premtimeve të paplotësuara të udhëheqësve politikë dhe kritikon politikat që favorizojnë pabarazitë dhe shtypjen. Poezitë e tij janë një thirrje për drejtësi, solidaritet dhe ruajtje të vlerave njerëzore përballë forcave politike shpesh indiferente ndaj vuajtjeve të individëve.

Sakaq përkthyesi Fatmir Lazo ndan më shumë me lexuesit rreth botimit në frengjisht:

“Vargjet e Kontroversës” nuk është vetëm një përmbledhje poezish, por një eksplorim i vërtetë i shpirtit njerëzor. Përmes metaforave të pasura dhe imazheve të mprehta, autori na udhëheq në një udhëtim të brendshëm ku kontemplimi dhe introspeksioni janë në qendër të çdo faqeje. Poezitë, megjithëse personale, kanë një dimension universal që lejon çdo lexues të gjejë veten, të pyesë veten dhe të njohë veten në fjalët dhe emocionet e shprehura.

Përdorimi i gjuhës është njëkohësisht i saktë dhe evokues, çdo varg është gdhendur me një vëmendje të kujdesshme ndaj tingujve dhe ritmeve. Kjo muzikaliteti i brendshem i jep leximit një dimension pothuajse melodioz, duke forcuar ndikimin emocional të poezive. Dervishi luan mjeshtërisht me konvencionet poetike, duke përzier traditën dhe inovacionin për të krijuar një stil unik dhe të paharrueshëm.

Kjo përmbledhje është gjithashtu një reflektim mbi rolin e poezisë në botën bashkëkohore. Në një epokë të dominuar nga shpejtësia dhe sipërfaqësia, “Vargjet e Kontroversës” na kujton fuqinë e ngadalësisë dhe thellësisë. Poezia bëhet këtu një hapësirë rezistence, një strehë ku mund të rilidhemi me emocionet tona më të sinqerta dhe mendimet tona më të thella.

Met Dervishi, me rrugëtimin dhe vizionin e tij unik, na ofron një këndvështrim të ri mbi temat e përjetshme, duke e bërë “Vargjet e Kontroversës” një vepër që meriton të lexohet dhe rilexohet. Çdo lexim sjell nuanca të reja dhe kuptime të reja. Është një libër që na inkurajon të shikojmë përtej dukjes së gjërave, të kërkojmë të vërtetën në bukuri dhe bukurinë në të vërtetë.

Stili i tij shpesh jep përshtypjen e një rrjedhe të lirë, duke lënë një përshtypje të thellë tek lexuesi.

VARGJET E KONTROVERSËS të Met Dervishit në vargje të lira është një përmbledhje poezish që paraqet gjashtë poezi të shkruara në stilin e vargut të lirë, duke eksploruar një gamë temash dhe emocionesh të ndryshme.

– “Pelegrinët”: një përmbledhje që eksploron udhëtimet shpirtërore ose fizike të personazheve që ndërmarrin një pelegrinazh, duke përshkruar aventurat dhe takimet e tyre gjatë këtij udhëtimi të shenjtë.

– “Mona Lisa – Një moment qetësie me Mona Lizën dhe sindromën e Stendhalit”: një vepër që zhytet në botën e artit përmes një perspektive letrare, duke ekzaminuar ndikimin emocional dhe psikologjik të artit mbi shikuesit, me një përqendrim të veçantë në pikturën e famshme të Mona Lizës.

“Rezerva e shqiponjave”: një rrëfim aventurash i vendosur në një rezervat natyror ku shqiponjat janë të mbrojtura, duke vënë në pah sfidat njerëzore dhe mjedisore me të cilat përballen banorët e këtij rezervati.

– “Harku antik”: një objekt antik, ndoshta në qendër të një misteri ose intrigë historike, rreth të cilit zhvillohet një roman aventuresk, ku protagonistët kërkojnë të zbulojnë origjinën dhe kuptimin e tij.

– “Dita e shtatë” është një poezi kritike që eksploron strukturat e pushtetit, dominimin e kapitalizmit dhe sfidat e shoqërisë moderne. Autori vë në pikëpyetje autoritetin e vendosur dhe bën thirrje për një ndryshim rrënjësor. Megjithëse vizioni i tij është i errët, poezia ofron gjithashtu shkëlqime shprese dhe rezistence. Në fund, ajo ngjall polemikë për shkak të analizës së saj të mprehtë të gjendjes së njeriut bashkëkohor.

– “Apostujt e distopive” është një tekst i pasur dhe kompleks, që ofron një reflektim të thellë mbi gjendjen njerëzore, ciklet e qytetërimit dhe rreziqet e humbjes së spiritualitetit në favor të materialitetit dhe teknologjisë. Përmes një narrative poetike dhe alegorike, autori fton për një kontemplim kritik të historisë dhe së ardhmes, duke paralajmëruar për pasojat e zgjedhjeve tona kolektive.

Ky punim përkthimi gjithashtu ka nxjerrë në pah rëndësinë e referencave kulturore dhe historike që i përkasin Shqipërisë dhe përvojës personale të autorit. Transmetimi i këtyre elementeve në një gjuhë tjetër pa humbur kuptimin e tyre origjinal ka qenë një detyrë e vështirë, që kërkon ndjeshmëri dhe vëmendje të veçantë. Shpesh kam pasur nevojë të kërkoj ekuivalente kulturore ose shpjegime të imëta në mënyrë që lexuesit e versionit të përkthyer të mund të vlerësojnë plotësisht pasurinë dhe thellësinë e tekstit origjinal.

Me kete parathënie, dëshiroj të ftoj çdo lexues të zhytet në këtë univers poetik me vemendje dhe kuriozitet. Lëreni mendjen të udhëhiqet nga vargjet, lëreni veten të preket nga fjalët dhe do te gjeni, gjatë faqeve, fragmente të historisë suaj dhe të vërtetës suaj.

Lexim të këndshëm.