Më 10 tetor 2024, Çmimi Nobel në Letërsi iu dha shkrimtares jugkoreane Han Kang, duke vlerësuar thellësinë poetike të veprave të saj që përballen me trauma historike dhe përqendrohen në delikatesën e jetës njerëzore. Han Kang, e njohur për prozën e saj që prek tema të rëndësishme si dhuna, kujtesa dhe humanizmi, është bërë një zë i rëndësishëm në letërsinë moderne.
Lajmi i fitimit të çmimit përshëndetet si një arritje madhështore për letërsinë koreane dhe kulturën globale, me presidentin e Koresë së Jugut që e cilësoi si një moment historik që do të ndikojë edhe në të ardhmen e letërsisë së vendit. Fitimi i çmimit nga Han Kang përbën gjithashtu një hap të rëndësishëm për të rritur njohjen ndërkombëtare të letërsisë jugkoreane, duke e krahasuar atë me popullaritetin që kanë arritur edhe format e tjera të kulturës së vendit, si muzika K-pop dhe filmi.
Vepra e saj më e njohur, “Vegetarianja”, që fitoi çmimin “Man Booker International” në 2016, është një shembull i qartë i stilit të saj unik. Romani përshkruan historinë e një gruaje që vendos të mos konsumojë më mish si formë proteste ndaj dhunës në shoqëri dhe jetës së saj personale. Përmes këtij tregimi, Han Kang eksploron tema universale si zgjedhjet personale, trupi njerëzor dhe represioni shoqëror. Kritika dhe lexuesit gjithashtu janë tërhequr nga fuqia dhe ndjeshmëria me të cilën ajo përshkruan personazhet e saj, të cilët shpesh janë të mbërthyer në situata komplekse dhe të dhimbshme.
Një tjetër vepër e rëndësishme e saj është “Veprimi i Shpirtit”, e cila merret me masakrën e Gwangju, një ngjarje e dhimbshme në historinë e Koresë së Jugut, ku mijëra protestues kundër diktaturës u vranë nga forcat e qeverisë. Ky roman nxjerr në pah jo vetëm fuqinë e Han Kang për të përballuar trauma historike, por edhe aftësinë e saj për të zhytur lexuesit në një introspeksion të thellë mbi natyrën e dhunës dhe mbijetesës.
Fitorja e çmimit nga Han Kang është pritur me entuziazëm jo vetëm në Korenë e Jugut, por edhe globalisht. Pas shpalljes së fitueses, librat e saj kanë shënuar një rritje të madhe në shitje në shumë vende, përfshirë Evropën dhe SHBA-në, duke dëshmuar ndikimin e fuqishëm që kanë pasur veprat e saj.
Krijimtaria e Han Kang na kujton se letërsia mund të jetë një forcë e fuqishme për të përballuar realitetet e hidhura të jetës dhe historisë, duke krijuar hapësira për reflektim dhe shpresë. Fitimi i saj i Nobelit në Letërsi shënon një arritje madhështore për një shkrimtare që ka ndriçuar botën me poezinë e saj të fuqishme dhe tregimet prekëse.
Burime:
- Nobel Prize in Literature 2024: Han Kang. NobelPrize.orgWikipediaNobelPrize.org.
- BBC News: Han Kang wins 2024 Nobel Literature Prize.