Korça, një qytet i njohur për kulturën dhe traditat e tij, u shndërrua në një qendër ndërkombëtare të artit vizual gjatë edicionit të fundit të Festivalit Ndërkombëtar të Video Artit “Gjon Mili” (GJON MILI IVAF). Ky festival, i cili mban emrin e fotografit të famshëm shqiptar Gjon Mili, është një festë e artit video që sfidon kufijtë e zakonshëm të kreativitetit dhe shprehjes artistike, duke përqafuar diversitetin kulturor dhe inovacionin.

Festivali Ndërkombëtar i Video Artit “Gjon Mili” është një shembull i shkëlqyer i mënyrës se si arti mund të shkrijnë kufijtë dhe të bashkojnë kombësitë. Për edicionin e tij të fundit, festivali tërhoqi një interes të jashtëzakonshëm ndërkombëtar, duke pranuar mbi 2600 aplikime nga artistë nga e gjithë bota. Kjo pjesëmarrje e gjerë tregon jo vetëm rëndësinë e festivalit në skenën globale të artit, por edhe fuqinë e artit video për të komunikuar ide dhe emocione universale.

Një juri përzgjedhëse me ekspertë të artit ndërkombëtar kishte për detyrë të shqyrtonte këtë vëllim të madh të krijimeve dhe të zgjidhte 103 veprat më të mira, të cilat konkurruan për një gamë të gjerë çmimesh. Ky proces përzgjedhjeje ishte një sfidë më vete, duke pasur parasysh nivelin e lartë të kreativitetit dhe diversitetit që këto krijime përfaqësonin.

Artistët pjesëmarrës vinin nga të gjitha kontinentet, përfaqësues të kulturave dhe traditave të ndryshme, duke krijuar një përvojë autentike ndërkombëtare. Kjo prani globale e ktheu Korçën në një pikë takimi për artistët dhe audiencën, duke dëshmuar se arti nuk njeh barriera dhe mund të shërbejë si një urë midis popujve të ndryshëm.

Me një shpirt të hapur dhe krijues, “Gjon Mili IVAF” jo vetëm që shërbeu si një platformë për të promovuar artin inovativ, por edhe si një mjet për të forcuar lidhjet ndërkulturore dhe për të promovuar paqen dhe mirëkuptimin midis kombeve. Arti, në këtë kontekst, bëhet një gjuhë universale që bashkon njerëzit, pavarësisht prejardhjes së tyre.

Një nga veçantitë e festivalit është fokusimi i tij në Video Artin, një formë arti që nuk i përmbahet rregullave tradicionale. Video Arti është një medium që sfidon normat, shpesh duke eksploruar tema tabu, ndjesi abstrakte dhe forma të ndryshme të shprehjes njerëzore. Në një epokë ku barrierat kulturore dhe teknologjike po thyhen çdo ditë, GJON MILI IVAF përfaqëson një platformë ku artistët nga e gjithë bota mund të ndajnë vizionet e tyre unike.

Edicioni i fundit i festivalit, i cili u mbajt në nëntor 2024, kishte për qëllim të theksonte fuqinë e artit për të bashkuar kombësi dhe kultura të ndryshme. Me pjesëmarrjen e 103 artistëve nga mbi 20 vende, festivali u bë një pikë takimi për kreativitetin ndërkombëtar. Duke bashkuar njerëz nga kultura të ndryshme, festivali dëshmon se arti është një gjuhë universale që tejkalon çdo lloj barriere politike, gjuhësore apo ideologjike.

Çmimet dhe Fituesit

Një nga momentet më emocionuese të festivalit ishte shpallja e fituesve në kategori të ndryshme. Ja një përmbledhje e disa prej tyre:

Çmimet Kryesore:

Video Arti Më i Mirë: “Gap” nga Elena Muchnaya (Rusi)
Filmi Më i Mirë Narrativ: “Zaxme” nga Soore Vahe (Iran)
Animacioni Më i Mirë: “PINEA” nga Eirik Heggen (Norvegji)
Filmi Më i Mirë i Shkurtër: “The Shell” nga Sema Guler (Turqi)
Dokumentari Më i Mirë i Shkurtër: “How It Used to Be” nga Erlisë Beqiri (Kosovë)
Çmime Speciale për Video Art:

“25km” nga Eliane Pauline Roumie (Greqi)
“The Retriever” nga Teuta Pashnjari & Salla Kuoppamma (Shqipëri/Finlandë)
“ANT” nga Nacho Recio (Spanjë)
“Nos/Us” nga Nelson Fernandes (Portugali)
“Rise, Risen, Rose” nga Jana Heirwegh (Belgjikë)
Çmime Speciale për Filma Narrativë:

“The Cloak of Queerness” nga Garrick Givens (SHBA)
“Dream in Shambles” nga Priscila Nascimento (Brazil)
“One Breath Partial but Complete” nga Lorenzo Spinelli (Itali)
Çmime Speciale për Animacion:

“Origins of a World” nga Emma Zwickert (Francë)
“Chronicity” nga Aleta Rajic (Bosnje dhe Hercegovinë)

Aktiviteti
Festivali, që zgjati disa ditë, përfshiu një program të pasur me aktivitete, duke përfshirë:

Ceremonia e Hapjes: Një natë speciale me muzikë jazz dhe blues në GAD Gallery, Korçë, ku u shfaqën disa nga veprat më të mira të zgjedhura.
Ditët e Trajnimit: Artistë dhe profesionistë të artit mbajtën seminare dhe punëtori në GAD Gallery dhe Muzeun “Gjon Mili”. Këto sesione trajtuan tematika të ndryshme, nga teknikat e reja të prodhimit të artit video deri te roli i artit në trajtimin e çështjeve sociale.
Shfaqje të Përhapura në Qytet: Për të përfshirë publikun e gjerë, shfaqjet u organizuan në disa pika të rëndësishme të Korçës, duke përfshirë Bibliotekën e Qytetit dhe Korça Innovation Hub.
Pjesëmarrja e artistëve nga vende të ndryshme i dha festivalit një dimension ndërkombëtar, duke sjellë për Korçën një frymë globalizmi artistik. Por impakti nuk u kufizua vetëm në nivelin ndërkombëtar; festivali pati një ndikim të madh edhe te komuniteti lokal, duke inkurajuar të rinjtë shqiptarë të eksplorojnë artin dhe teknologjinë si mjete të fuqishme për shprehje dhe ndërveprim.

Një nga aspektet më interesante të GJON MILI IVAF është mënyra se si ai krijon ura midis kulturave. Duke u fokusuar te arti, festivali i shmanget plotësisht ngjyrimeve politike dhe tensioneve, duke krijuar një hapësirë të sigurt dhe mikpritëse për të gjithë pjesëmarrësit. Në këtë mënyrë, GJON MILI IVAF nuk është thjesht një festival arti, por një shembull i shkëlqyer i diplomacisë kulturore.

Emri i festivalit është një homazh për Gjon Milin, fotografi dhe artisti i njohur shqiptar që kontribuoi në zhvillimin e artit modern vizual. Mili është i njohur për përdorimin novator të dritës dhe për fotografitë e tij që kapnin lëvizjen në mënyrë të paprecedentë. Trashëgimia e tij frymëzon artistët e rinj për të eksperimentuar dhe për të shtyrë kufijtë e kreativitetit.

Duke parë suksesin e këtij edicioni, pritshmëritë për edicionet e ardhshme të GJON MILI IVAF janë të mëdha. Festivali pritet të vazhdojë të zgjerohet, duke tërhequr artistë më të shumtë dhe audienca më të gjera, ndërsa ruan thelbin e tij: krijimi i një hapësire për shprehje të pakufizuar dhe ndërveprim kulturor.

Festivali Ndërkombëtar i Video Artit “Gjon Mili” është shumë më tepër se një ngjarje artistike; është një platformë që bashkon njerëzit përmes fuqisë së artit. Në një botë gjithnjë e më të ndarë, festivale si ky na kujtojnë se kreativiteti dhe shpirti njerëzor janë forcat që na lidhin dhe na frymëzojnë. Korça, me këtë festival, ka treguar se arti është një mënyrë për të ndërtuar një botë më të mirë, një botë ku diversiteti dhe inovacioni përqafohen pa frikë dhe paragjykime.