Çdo vit, më 14 shkurt, njerëzit në mbarë botën festojnë Ditën e Shën Valentinit, një ditë e dedikuar dashurisë dhe romancës. Por, cila është origjina e kësaj feste dhe si festohet ajo në kultura të ndryshme?
Origjina Historike
Dita e Shën Valentinit mban emrin e Shën Valentinit, një prift katolik që jetoi në Romë gjatë shekullit të III-të. Sipas legjendës, ai kundërshtoi urdhrin e perandorit Klaudi II, i cili ndalonte martesat për ushtarët e rinj, duke kryer fshehurazi ceremoni martesore për ta. Për këtë arsye, Valentini u arrestua dhe u ekzekutua më 14 shkurt. Me kalimin e kohës, ai u shenjtërua dhe dita e tij u lidh me festimet e dashurisë.
Disa studiues sugjerojnë se festa mund të ketë lidhje me festivalin pagan romak të Lupercalia-s, i cili mbahej më 15 shkurt dhe përfshinte rite për të larguar shpirtrat e këqij dhe për të nxitur pjellorinë. Me përhapjen e krishterimit, ky festival u zëvendësua nga Dita e Shën Valentinit.
Traditat dhe Festimet në Botë
Në shumë vende, Dita e Shën Valentinit festohet me shkëmbimin e kartolinave, çokollatave, luleve dhe dhuratave mes të dashuruarve. Në disa kultura, kjo ditë është gjithashtu një mundësi për të shprehur dashurinë dhe vlerësimin ndaj miqve dhe familjarëve.
Në Japoni, tradita e festimit të Ditës së Shën Valentinit përfshin dhurimin e çokollatave nga gratë për burrat. Më 14 shkurt, gratë japoneze i dhurojnë çokollata burrave, ndërsa burrat ua kthejnë nderin më 14 mars, në një ditë të njohur si “Dita e Bardhë”.
Në Korenë e Jugut, çiftet festojnë Ditën e Shën Valentinit në mënyrë të ngjashme me Japoninë, me gratë që dhurojnë çokollata më 14 shkurt dhe burrat që përgjigjen më 14 mars. Përveç kësaj, më 14 prill, të njohur si “Dita e Zezë”, beqarët mblidhen për të ngrënë një pjatë tradicionale të quajtur “jajangmyeon” (makarona me salcë të zezë) dhe për të ndarë ndjenjat e tyre.
Në Brazil, Dita e Shën Valentinit, e njohur si “Dia dos Namorados” (Dita e të Dashuruarve), festohet më 12 qershor. Në këtë ditë, çiftet shkëmbejnë dhurata, lule dhe letra dashurie, dhe organizohen festa dhe ngjarje muzikore në të gjithë vendin.
Në Gjermani, çiftet shkëmbejnë dhurata tradicionale si çokollata dhe lule, por gjithashtu është zakon të dhurohen biskota në formë zemre me mesazhe dashurie të shkruara mbi to.
Në Afrikën e Jugut, Dita e Shën Valentinit festohet me festa dhe ngjarje publike. Një traditë interesante është që gratë të shkruajnë emrin e personit që pëlqejnë në një copë letre dhe ta ngjisin në mëngën e tyre, duke ndjekur një zakon të lashtë romak të quajtur “Lupercalia”.
Në Kinë, ekuivalenti i Ditës së Shën Valentinit është “Qixi”, i cili festohet në ditën e shtatë të muajit të shtatë hënor. Gjatë kësaj feste, gratë beqare i ofrojnë pjepër dhe fruta të tjera perëndeshës Zhinua, duke shpresuar të gjejnë një partner të mirë. Ndërkohë, çiftet shkojnë në tempull për t’u lutur për lumturi dhe prosperitet.
Në Uells, ekziston një traditë e veçantë ku të dashuruarit shkëmbejnë lugë druri të punuara me dorë, të njohura si “lugët e dashurisë”. Këto lugë janë të gdhendura me simbole të ndryshme që përfaqësojnë dashurinë dhe përkushtimin.
Në Itali, vendi i njohur për romancën e tij, Dita e Shën Valentinit festohet me darka romantike dhe shkëmbim dhuratash tradicionale si çokollata dhe lule. Në disa zona, ekziston një zakon ku të dashuruarit ngjisin një dry në një urë dhe hedhin çelësin në lumë, si simbol i dashurisë së përjetshme.
Në Francë, e njohur si vendi i dashurisë, Dita e Shën Valentinit festohet me shkëmbim dhuratash luksoze, darka romantike dhe organizimin e ngjarjeve të veçanta për çiftet. Parisi, kryeqyteti francez, është një destinacion i preferuar për të dashuruarit në këtë ditë.
Në Australi, Dita e Shën Valentinit festohet me shkëmbim dhuratash tradicionale si lule dhe çokollata. Në disa qytete, organizohen ngjarje të veçanta si koncerte dhe festivale për të festuar dashurinë.