Një hetim urgjent është i nevojshëm për ndikimin e mundshëm që ka kremi kundër diellit në mjediset detare, sipas një raporti të ri. Kremrat e diellit përmbajnë komponime kimike, të njohura si ndotës të vazhdueshëm, të cilët bllokojnë rrezet ultravjollcë (UV) të diellit dhe mund të çojnë në zbardhim dhe deformim në korale ose në një rënie të pjellorisë së peshkut.
Tregu global i kremrave kundër diellit po lulëzon, me shitjet që parashikohen të arrijnë në 13.6 miliardë dollarë deri në vitin 2028. Një studim i paraqitur llogariti se, duke supozuar se 50% e njerëzve lahen në det, nëse personi mesatar aplikon 36 g krem kundër diellit me një riaplikim të së njëjtës sasi që ndodh pas 90 minutash, një plazh i vetëm me 1.000 vizitorë mund të çojë në 35 kg krem dielli që hyn në oqean. Studimi, i botuar nga revista Marine Pollution Bulletin, shqyrtoi më shumë se 110 botime të lidhura me kremin e diellit, filtrat UV dhe ndikimin e tyre mjedisor dhe ekotoksikologjik. Rreth 6.000-14.000 ton filtra UV lëshohen çdo vit vetëm në zonat e shkëmbinjve koralorë, duke bërë që shkencëtarët të theksojnë nevojën në rritje për studime të plota mbi efektet e ndotjes së kremit të diellit në jetën detare.
“Kërkimet e tanishme vetëm sa kanë gërvishtur sipërfaqen e të kuptuarit se si këto kimikate mund të ndikojnë në jetën detare”, thotë Anneliese Hodge, autorja kryesore e studimit.
“Ajo që ka të bëjë veçanërisht është se këto komponime konsiderohen si ‘pseudo ndotës të vazhdueshëm’ për shkak të futjes së tyre të vazhdueshme në mjediset detare. Duhet të kuptojmë me të vërtetë se si këto kimikate ndërveprojnë në mjedisin detar dhe nëse ato kanë mundësi të bioakumulohen brenda zinxhirit ushqimor”, shtoi ajo.
Filtrat UV janë gjetur në mjediset detare në mbarë botën, nga vendet e ngarkuara turistike deri në vende më të largëta si Antarktida. Këto komponime mund të hyjnë direkt në hapësirat detare, si nëpërmjet notit, dhe tërthorazi nëpërmjet dusheve të plazhit ose peshqirëve që janë përdorur për të tharë lëkurën e lyer me krem dielli. Komponimi më i zakonshëm që gjendet në filtrat UV është benzophenone. Benzophenonet janë identifikuar si substanca bioakumulative dhe toksike, me benzophenone-3, që gjendet shpesh në kremrat e diellit dhe produktet kozmetike, tani nën hetim si një çrregullues i mundshëm hormonesh nga Agjencia Evropiane e Kimikateve.
Ndotja e filtrit UV është zbuluar edhe në praktikat bujqësore, kur uji i ricikluar nga impiantet e trajtimit të ujërave të zeza përdoret si pleh i tokës. Ndotësit që gjenden këtu jo vetëm ndikojnë në të mbjellat, por arrijnë edhe në mjediset ujore.
Rritja e kërkimeve në një sërë rajonesh gjeologjike dhe testimi më i larmishëm në faza të ndryshme të jetës detare janë ndër rekomandimet e studimit për të kuptuar më mirë problemin e ndotjes nga kremi i diellit.