Studime të fundit gjenetike kanë hedhur dritë mbi historinë e ndërlikuar të popullatave të Afrikës së Veriut, duke zbuluar lidhje të papritura me komunitete të lashta evropiane dhe aziatike. Këto zbulime sfidojnë narrativat e mëparshme mbi migrimet dhe ndërveprimet kulturore në rajon.

Zbulime në Maghreb

Një studim i publikuar në mars 2025 analizoi gjenomet e nëntë individëve që jetuan në Maghrebin lindor (Tunizi dhe Algjeri) midis 15,000 dhe 6,000 vjet më parë. Rezultatet treguan se, rreth 7,000 vjet më parë, disa individë kishin prejardhje nga fermerët evropianë, megjithëse kjo përbënte vetëm rreth 20% të trashëgimisë së tyre gjenetike. Kjo tregon se ekonomitë bujqësore u prezantuan në Afrikën e Veriut përmes migrimeve sporadike dhe shkëmbimeve kulturore, dhe jo përmes zëvendësimit masiv të popullsisë.

Lidhje me Gjuetarët-Mbledhës Evropianë

Një zbulim tjetër i rëndësishëm ishte prania e ADN-së së gjuetarëve-mbledhës evropianë në një individ nga Djebba, Tunizi, që daton rreth 8,000 vjet më parë. Kjo sugjeron se popullatat e hershme evropiane dhe ato të Afrikës së Veriut mund të kenë ndërvepruar përmes rrugëve detare që kalonin ngushticën e Sicilisë. Prania e obsidianit nga ishulli i Pantelleria në një nga vendet e gërmuara në Tunizi mbështet këtë ide, duke treguar se këto ndërveprime mund të jenë lehtësuar nga lëvizjet detare.

ADN-ja e Lashtë në Marok

Në vitin 2018, studiuesit analizuan ADN-në e individëve nga Grotte des Pigeons në Marok, që datojnë rreth 15,000 vjet më parë. Kjo është ADN-ja më e vjetër bërthamore e zbuluar ndonjëherë në Afrikë. Analiza tregoi se këta individë kishin një trashëgimi gjenetike të përzier, me lidhje si me popullatat e Lindjes së Mesme ashtu edhe me ato të Afrikës Sub-Sahariane.

Ndikimi në Kuptimin e Historisë Njerëzore

Këto zbulime theksojnë se Afrikën e Veriut ka qenë një pikë kyçe e ndërveprimeve njerëzore për mijëra vjet. Ndërveprimet e hershme midis Afrikës së Veriut, Lindjes së Mesme dhe Evropës kanë ndikuar në formimin e strukturave gjenetike dhe kulturore të rajonit. Studime të tilla theksojnë kompleksitetin e historisë njerëzore dhe rëndësinë e analizave multidisiplinare për të kuptuar më mirë të kaluarën tonë të përbashkët.