Në listën ku renditen 41 shtete më të sigurta deri tek më të rrezikshmet në Europë për nga siguria dhe paqja e gruas, Kosova është renditur e dyta pas Ukrainës e cila ndodhet në gjendje lufte, ndërsa Shqipëria e teta.

Indeksi i Paqës dhe Sigurisë për vitin 2023 u lancua të martën, duke renditur vendet në botë në përputhje me statusin e gruas.

Instituti për Hulumtimin e Paqës Oslo (PRIO), i cili bashkëautorizoi indeksin, zbuloi se shumica e vendeve më të mira për gratë në botë ndodhen në Evropë, megjithatë ekzistojnë variacione të konsiderueshëm në gjithë rajonin. Ai theksoi se shoqeritë ku gratë trajtohen më mirë, janë shoqëri më të paqshme, demokratikë, të pasura dhe të përgatitura për t’u adaptuar ndaj ndryshimeve klimatike.

Bashkë me Institutin për Gratë e Universitetit të Georgetown, PRIO përdori të dhena që matin përfshirjen, drejtësinë dhe sigurinë për gratë. Ata përdorën 13 indikatorë në total, që varjojnë nga arsimi dhe ligjet për punë deri tek perceptimet e sigurisë dhe dhuna.

Në bazë të këtyre të dhënave u krye renditja e 177 vendeve në botë.

Indeksi i Paqës dhe Sigurisë për Gratë për vitin 2023, në versionin e tij të katërt, përfshinte 44 vende Europiane, duke përfshirë edhe Ballkanin dhe Kaukazin. Ndër 10 vendet më të mira për gratë, 9 janë vende europiane. Danimarka drejton renditjen për vitin 2023.

Ukraina është në fund të grupit të vendeve evropiane. Përdorimi i dobët përformancës ishte drejtuar nga pikë të larta të sigurisë në krahasim me vende tjera evropiane, shpjegoi PRIO përmes një deklarate, me invazionin në Rusi që rriti rrezikun dhe dhunën ndaj grave.

Vendet e dyta dhe të treta më të rrezikshme për gratë në Evropë i zënë Kosova dhe Azerbajxhani. Përfshirja e ulët e Kosovës u atribua rezultateve të dobëta në arsim dhe vende pune për gra, përtej “niveleve të larta të vdekshmërisë gjatë lindjes,” thotë PRIO.

Në Azerbajxhan, organizata me qendër në Norvegji, theksoi se raporti për fëmijë meshkuj të lindur (ku lindin më shumë djemë krahasuar me vajzat) është mjaft më i lartë se në pjesën tjetër të Evropës.

Vendet skandinave janë në krye të listës së vendeve të sigurta kur bëhet fjalë për gratë, ashtu si edhe me shumë indikatorë të tjerë.

“Me renditjen dhe të dhënat e vlefshme, Indeksi i Paqës dhe Sigurisë për Gratë, ofron një mjet të vlefshëm për njësitë që punojnë për çështje të grave, paqës dhe sigurisë,” tha Elena Ortiz, autorja kryesore e Indeksit të Paqës dhe Sigurisë për Gratë.

“Politikanët mund ta përdorin për të identifikuar ku duhen burime. Akademikët mund ta përdorin për të studiuar tendencat brenda indikatorëve dhe në të gjithë rajonet. Gazetarët mund ta përdorin për të dhënë kontekst dhe perspektive të ngjarjeve të tyre. Dhe aktivistët mund ta përdorin për të vendosur qeveritë përpara përgjegjësive për premtimet e tyre dhe për avancimin e statusit të gruas.”